J.R.R. Tolkien a Islandia: Kraina, która Zainspirowała Świat Śródziemia
J.R.R. Tolkien, autor „Władcy Pierścieni” i „Hobbita”, stworzył jedno z najbardziej rozbudowanych i fascynujących uniwersów literackich, które do dziś zachwyca miliony ludzi na całym świecie. Wielu nie zdaje sobie sprawy, że Islandia – z jej surowym, wulkanicznym krajobrazem, górami, lodowcami, gejzerami i wodospadami – miała duży wpływ na wyobraźnię Tolkiena i była jednym z kluczowych źródeł inspiracji dla stworzenia Śródziemia. Przemierzając Islandię, można dosłownie poczuć, jak niektóre z jej najbardziej charakterystycznych miejsc ożywają na kartach książek Tolkiena. W tym artykule przyjrzymy się temu, jak Islandia wpłynęła na świat J.R.R. Tolkiena i dlaczego w jego twórczości widać silne nawiązania do tej niezwykłej wyspy.
Tolkien i jego pasja do języków oraz natury
J.R.R. Tolkien był nie tylko genialnym pisarzem, ale także filologiem, specjalistą od języków starożytnych, w tym anglosaskiego i staronordyckiego. Fascynacja językami, szczególnie tymi, które miały korzenie w skandynawskich tradycjach i mitologiach, była kluczowa dla jego pracy twórczej. Islandzka kultura i jej wpływ na literaturę i języki skandynawskie miały więc nieoceniony wpływ na kształtowanie się wizji Śródziemia.
Tolkien znał staronordyckie teksty literackie, takie jak sagę o Wikingach czy islandzkie Eddie – źródła, które wywarły olbrzymi wpływ na jego twórczość. To z tych właśnie tekstów czerpał inspirację do stworzenia własnych legend i bohaterów, w których często pojawiają się podobne motywy jak te w islandzkiej mitologii: potężni bohaterowie, mroczne istoty, magiczne artefakty i niezwykłe krainy.
Islandia jako „żywa” inspiracja dla Śródziemia
Islandia to miejsce, które w swojej dzikiej, nienaruszonej naturze przypomina scenerie z książek Tolkiena. Wulkaniczne góry, niesamowite wodospady, lodowce, a także surowe i mistyczne krajobrazy, które można tam spotkać, niejednokrotnie przypominają te, które Tolkien opisuje w swoich powieściach.
Islandia, podobnie jak Śródziemie, to kraina, gdzie potężne moce natury, takie jak wulkanizm, zmieniają krajobraz w sposób nieprzewidywalny i dramatyczny. Jak w powieściach Tolkiena, Ziemia Islandii jest pełna tajemniczych miejsc i niezwykłych fenomenów – gejzery, wodospady, gorące źródła czy lodowce, które stanowią tło dla najważniejszych wydarzeń.
Jednym z takich przykładów może być Skaftafell, obszar w południowej Islandii, który inspiruje swoją dziką, wulkaniczną scenerią, przypominającą miejsca w Śródziemiu, takie jak Mordor, z jego czarnymi wulkanami, mrocznymi dolinami i groźnymi krajobrazami. Również Thingvellir, miejsce, gdzie spotykają się dwie płyty tektoniczne, przypomina sceny z książek Tolkiena, gdzie granice świata są widocznie rozdzielane przez siły natury.
Islandzkie krajobrazy jako inspiracja dla „Hobbita” i „Władcy Pierścieni”
W „Hobbicie” Tolkien stworzył krainę Erebor, miejsce, które było siedzibą krasnoludów. To właśnie islandzkie góry, doliny i wulkaniczne jaskinie mogły posłużyć jako inspiracja dla takich scenerii. W powieści Tolkiena Erebor to miejsce ukryte w sercu góry, pełne tajemnic i groźnych pułapek, podobnie jak wiele naturalnych jaskiń i wulkanicznych wzniesień, które można znaleźć na Islandii.
Z kolei w „Władcy Pierścieni” zauważyć można wpływ islandzkich krajobrazów w tworzeniu krain takich jak Mordor czy Moria. Niezwykłe formacje wulkaniczne Islandii, z ich mistyczną aurą, były doskonałą inspiracją dla mrocznych i odległych krain, które w powieści stanowią miejsca pełne niebezpieczeństw. Wulkaniczna aktywność Islandii, z jej aktywnymi wulkanami i gorącymi źródłami, może przypominać krajobraz Mordoru, który jest krainą stworzona przez Tolkiena w wyobraźni pełnej niepokoju, sił chaosu i zniszczenia.
Elementy islandzkiej mitologii w twórczości Tolkiena
Tolkien, jak już wcześniej wspomniano, był głęboko związany z mitologią północną. Na Islandii powstały niektóre z najważniejszych sag skandynawskich, które stanowiły inspirację dla Tolkiena. Sagi te, pełne bohaterów walczących z potworami, dumnych wojowników, magii i walki o honor, miały wpływ na tworzenie postaci takich jak Aragorn, Frodo czy Thorin Oakenshield.
Z kolei postać Golluma, jednego z najbardziej przerażających bohaterów w historii literatury, jest również inspirowana staronordyckimi motywami. W islandzkiej mitologii istnieją postacie podobne do Golluma, jak chociażby Grendel, który w „Beowulfie” jest symbolem chaosu i zła. Takie postaci mogły wpływać na stworzenie postaci Golluma, który jest jednocześnie tragiczną postacią i wcieleniem zła, poszukującym jedynej rzeczy, którą pragnie – Jedynego Pierścienia.
Islandia jako miejsce pielgrzymek dla fanów Tolkiena
Dziś Islandia stała się miejscem, do którego pielgrzymują fani Tolkiena, aby zobaczyć i poczuć na własnej skórze inspiracje, które autor czerpał z tej niezwykłej wyspy. Dla miłośników literatury Tolkiena Islandia jest jak żywa ilustracja jego książek – tu można dotknąć tych magicznych krajobrazów, które nie tylko otwierają umysł, ale pozwalają poczuć się, jakbyśmy naprawdę weszli do Śródziemia.
Można odbyć podróże, które odwzorowują miejsca znane z książek Tolkiena, takie jak trekking w okolicach wulkanu Hekla, który przypomina wulkan Mordor, czy spacer po Skaftafell, które przypomina Erebor. Każdy kawałek Islandii, od jej surowych fiordów po lodowce, to element, który doskonale pasuje do wizji Tolkiena.
Opublikuj komentarz